Wkrótce w wielu polskich domach zagości choinka. W większości będzie to drzewko świerkowe. To chyba dobra okazja, by zapoznać się z nim nieco bliżej.

Świerk pospolity (Picea abies L.) to drzewo dorastające do 50 m wysokości. Tworzy lite drzewostany, ale dobrze się też czuje jako domieszka wśród innych gatunków. Szczególnie dobrze rośnie w górach i na dalekiej północy czyli tam, gdzie lata są krótkie a zimy mroźne. Jego system korzeniowy jest płaski, dlatego jest bardzo podatny na wywalające wiatry. Pozwala jednak utrzymać drzewo na płytkich i kamienistych glebach. Źle znosi też brak opadów.

Długie zimy to znaczne ilości śniegu. Jak radzi sobie z tym nasz bohater? Otóż przede wszystkim wytworzył prosty, nierozgałęziony pień, a prosty trudniej złamać. Z drugiej strony jego elastyczne gałęzie łatwo poddają się ciężarowi śniegu, co ułatwia jego osuwanie na ziemię.

 Niestety, nie wszędzie dobrze się czuje. W wielu rejonach atakowany jest przez opieńki czy hubę korzeni, które powodują zgniliznę korzeni i dolnej części pnia.

Innym wrogiem świerka jest mały chrząszcz – kornik drukarz. Zaatakowane przez niego drzewo skazane jest niestety na śmierć. Potrafi rozmnażać się lawinowo, doprowadzając do uschnięcia w krótkim czasie całych połaci drzewostanów. Zainteresowanych tematem odsyłamy do wcześniejszego artykułu.

Mówi się, że świerk jest „dobrym drzewem" – dobrym na domy, mosty, czółna, sprzęty domowe, narzędzia czy instrumenty muzyczne. Jego drewno jest trwałe, lekkie, miękkie, elastyczne, atłasowo białe a także wysoko rezonansowe.

Świerk nie osiąga szczególnie sędziwego wieku – na nizinach rzadko przekracza 150 lat, w górach sporadycznie 350 lat.

Kilkuletnie świerki zagoszczą w naszych domach jako choinki. W zdecydowanej większości pochodzą one  ze specjalnych plantacji, gdzie w miejsce wyciętego drzewka sadzi się następne, które po kilku latach stanie się następną choinką. I tak ponownie i ponownie. A czy zastanawialiście się skąd wzięła się ta tradycja? W wielu kulturach drzewo jest uważane za symbol życia, odradzania się, trwania i płodności. Tradycja choinek narodziła się w XVI w. w Alzacji, gdzie wstawiano drzewka i ubierano je ozdobami z papieru i jabłkami. Do Polski zwyczaj ten dotarł na przełomie XVIII i XIX w.